Pengenalan dan Konsep Asas Tamadun
PENGENALAN ILMU TAMADUN DALAM PEMBINAAN TAMADUN MELAYU
Pengenalan Tamadun
Sukar untuk menentukan takrif yang tepat tentang tamadun
sama ada dari perspektif barat ataupun Islam. Ia berpunca dari
kesukaran memilih istilah yang tepat bagi mengungkapkan
konsep tamadun.
Islam – madaniyyah- umran-hadarah-tamaddun
Barat - civilization-kebendaan- material
Definisi:
Pelbagai terminologi yang pernah digunakan berkaitan dengan pengertian tamadun. Hal ini boleh dilihat melalui penggunaannya dalam bahasa-bahasa berikut:
Bahasa Inggeris
Pelbagai terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Inggeris berkaitan dengan pengertian tamadun seperti culture, renaissance, enlightment dan civilization.
Bahasa Arab
Sama seperti Bahasa Inggeris, pelbagai terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Arab berkaitan dengan pengertian tamadun. Antaranya ialah al-‘umran, al-bunyan, ath-thaqafah, al-hadharah, al-madaniyyah dan at-tamaddun.
Bahasa Melayu
Antara terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Melayu berkaitan dengan pengertian tamadun ialah kebudayaan, peradaban, tamadun dan madani.
Apabila lahir terminologi al-tamaddun dalam bahasa Arab, maka lahirlah terjemahannya dalam Bahasa Inggeris iaitu civilization. Bahasa Melayu meminjam terminologi Arab menjadi tamadun dengan pengguguran satu ‘d’ terminologi yang terakhir inilah yang popular dan dominant penggunaannya dalam bahasa Arab, Inggeris dan Melayu pada masa kini.
Menjelang tahun 1990-an, bahasa Melayu mula menggunakan terminologi baharu iaitu “madani” sebagai tambahan kepada terminologi “tamadun”. Ia juga merupakan pinjaman daripada terminologi Arab iaitu al-madaniah yang diperkenalkan oleh al-Farabi dalam abad ke-11 Masihi yang lalu seperti mana yang terdapat dalam kitabnya As Siyasah al-Madaniyah.
SARJANA ISLAM
IBN KHALDUN- kemuncak pembangunan yang berkait dengan
peningkatan kemewahan,keindahan suasana dan minat kepada
pelbagai aspek industri.popular dengan istilah umran-hadarah
RASYID RIDHA- agama asas tamadun dengan unsur spiritual
sebagai tonggak
SAID HAWA- terbahagi dua, Islam dan Jahiliyah
SAYYID QUTB-kemajuan berteraskan syariat Allah SWT
bercirikan nilai moral Islam
ABU NASIR AL-FARABI-(MT 350 Hijrah) telah memperkenalkan istilah al-Madaniyah dalam abad ke-11 Masihi dalam kitabnya as-Siyasah al-Madaniyah. Terminologi ini diambil daripada akar kata Madinah iaitu negara Islam pertama yang diasaskan oleh Rasulullah s.a.w. Madaniyah yang digambarkan oleh al-Farabi ialah pencapaian umat Islam di kota yang berasaskan wahyu iaitu akidah, syariat dan akhlak.
SARJANA BARAT
Darcy Riberio dalam bukunya The Civilization Process berpendapat bahawa tamadun mempunyai kaitan yang rapat sekali dengan perbandaran.
Clive Bell dalam bukunya Civilization and Old Finds menjelaskan bahawa tamadun merupakan satu kriteria masyarakat. Hal ini bererti bahawa tamadun merupakan kata ukur yang dapat menyukat atau menentukan tahap pencapaian sesuatu tamadun.
Karl Wittfogel dalam bukunya Approaches to Asian Civilization mendefinisikan tamadun sebagai ciri kebudayaan secara keseluruhan daripada sesuatu negara.
Toynbee- sistem masyarakat yang dapat membantu manusia menambah hasil pengeluaran atau produktiviti dan mempunyai empat elemen, ekonomi,politik,pengetahuan dan seni
KESIMPULAN
Takrifan yang diberikan oleh sarjana Islam lebih tepat dan menyeluruh daripada sarjana barat.
Ini kerana sarjana barat kurang menekankan unsur keagamaan sebagai asas dan sumber pembinaan sesuatu tamadun.
Sarjana Islam menjadikan unsur agama sebagai asas dan sumber utama dalam pembinaan dan pencapaian sesuatu tamadun.
Sesungguhnya tamadun Islam itu paling istimewa, mengatasi dan dibezakan daripada tamadun yang lain dalam dua faktor iaitu sumbernya (al-Quran dan as-Sunnah) dan asasnya (akidah, syariat dan akhlak).
CIRI-CIRI TAMADUN
Kemajuan teknologi-besi,inovasi peralatan,matawang…
Sistem pemerintahan dan ekonomi-bina empayar,penggabungan perbandaran berdekatan,peningkatan hasil negara
Urbanisasi-pembentukan bandar baru
Organisasi sosial-sistem yang tersusun
Kepercayaan dan agama-dipengaruhi faktor agama
Tulisan dan bahasa-mempunyai sistem yang canggih
Budaya dan kesenian- mempengaruhi rakyat
MATLAMAT UMUM TITAS
Secara umumnya matlamat utama tamadun Islam ialah untuk mengangkat Islam sebagai al-Deen iaitu satu cara hidup yang lengkap kepada manusia. Ia juga akan memaparkan keadilan sistem pemerintahan Islam yang pernah ditegakkan pada zaman Nabi Muhammad SAW, Khulafa’ AR-Rashidin dan pada zaman pemerintahan Islam yang seterusnya. Keadilan sistem pemerintahan Islam pada zaman awal kebangkitan Islam dapat dibuktikan melalui fakta-fakta sejarah yang telah disepakati oleh sejarawan. Ciri-ciri ketamadunan Islam yang telah dipaparkan melalui sistem pemerintahan Islam daripada pelbagai zaman sewajarnya difahami dan dihayati oleh semua generasi umat Islam dan bukan Islam.
OBJEKTIF TITAS- Menyatupadukan rakyat Malaysia dan menerapkan nilai-nilai murni yang ada pada setiap tamadun di negara kita berteraskan tamadun Melayu.
- Meningkatkan persefahaman dan menimbulkan rasa hormat antara kaum di Malaysia.
- Membuka minda tentang Tamadun Dunia dan memahami aspek-aspek penting ketamadunan.
- Merintis jalan ke arah pemikiran global, kritis, rasional dan terbuka.
- Pendedahan fikiran ke arah toleransi, kasih sayang dan keamanan sejagat.
- Pengisian minda ke arah mencapai Wawasan 2020
Pengenalan Tamadun
Sukar untuk menentukan takrif yang tepat tentang tamadun
sama ada dari perspektif barat ataupun Islam. Ia berpunca dari
kesukaran memilih istilah yang tepat bagi mengungkapkan
konsep tamadun.
Islam – madaniyyah- umran-hadarah-tamaddun
Barat - civilization-kebendaan- material
Definisi:
Pelbagai terminologi yang pernah digunakan berkaitan dengan pengertian tamadun. Hal ini boleh dilihat melalui penggunaannya dalam bahasa-bahasa berikut:
Bahasa Inggeris
Pelbagai terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Inggeris berkaitan dengan pengertian tamadun seperti culture, renaissance, enlightment dan civilization.
Bahasa Arab
Sama seperti Bahasa Inggeris, pelbagai terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Arab berkaitan dengan pengertian tamadun. Antaranya ialah al-‘umran, al-bunyan, ath-thaqafah, al-hadharah, al-madaniyyah dan at-tamaddun.
Bahasa Melayu
Antara terminologi yang pernah digunakan dalam Bahasa Melayu berkaitan dengan pengertian tamadun ialah kebudayaan, peradaban, tamadun dan madani.
Apabila lahir terminologi al-tamaddun dalam bahasa Arab, maka lahirlah terjemahannya dalam Bahasa Inggeris iaitu civilization. Bahasa Melayu meminjam terminologi Arab menjadi tamadun dengan pengguguran satu ‘d’ terminologi yang terakhir inilah yang popular dan dominant penggunaannya dalam bahasa Arab, Inggeris dan Melayu pada masa kini.
Menjelang tahun 1990-an, bahasa Melayu mula menggunakan terminologi baharu iaitu “madani” sebagai tambahan kepada terminologi “tamadun”. Ia juga merupakan pinjaman daripada terminologi Arab iaitu al-madaniah yang diperkenalkan oleh al-Farabi dalam abad ke-11 Masihi yang lalu seperti mana yang terdapat dalam kitabnya As Siyasah al-Madaniyah.
SARJANA ISLAM
IBN KHALDUN- kemuncak pembangunan yang berkait dengan
peningkatan kemewahan,keindahan suasana dan minat kepada
pelbagai aspek industri.popular dengan istilah umran-hadarah
RASYID RIDHA- agama asas tamadun dengan unsur spiritual
sebagai tonggak
SAID HAWA- terbahagi dua, Islam dan Jahiliyah
SAYYID QUTB-kemajuan berteraskan syariat Allah SWT
bercirikan nilai moral Islam
ABU NASIR AL-FARABI-(MT 350 Hijrah) telah memperkenalkan istilah al-Madaniyah dalam abad ke-11 Masihi dalam kitabnya as-Siyasah al-Madaniyah. Terminologi ini diambil daripada akar kata Madinah iaitu negara Islam pertama yang diasaskan oleh Rasulullah s.a.w. Madaniyah yang digambarkan oleh al-Farabi ialah pencapaian umat Islam di kota yang berasaskan wahyu iaitu akidah, syariat dan akhlak.
SARJANA BARAT
Darcy Riberio dalam bukunya The Civilization Process berpendapat bahawa tamadun mempunyai kaitan yang rapat sekali dengan perbandaran.
Clive Bell dalam bukunya Civilization and Old Finds menjelaskan bahawa tamadun merupakan satu kriteria masyarakat. Hal ini bererti bahawa tamadun merupakan kata ukur yang dapat menyukat atau menentukan tahap pencapaian sesuatu tamadun.
Karl Wittfogel dalam bukunya Approaches to Asian Civilization mendefinisikan tamadun sebagai ciri kebudayaan secara keseluruhan daripada sesuatu negara.
Toynbee- sistem masyarakat yang dapat membantu manusia menambah hasil pengeluaran atau produktiviti dan mempunyai empat elemen, ekonomi,politik,pengetahuan dan seni
KESIMPULAN
Takrifan yang diberikan oleh sarjana Islam lebih tepat dan menyeluruh daripada sarjana barat.
Ini kerana sarjana barat kurang menekankan unsur keagamaan sebagai asas dan sumber pembinaan sesuatu tamadun.
Sarjana Islam menjadikan unsur agama sebagai asas dan sumber utama dalam pembinaan dan pencapaian sesuatu tamadun.
Sesungguhnya tamadun Islam itu paling istimewa, mengatasi dan dibezakan daripada tamadun yang lain dalam dua faktor iaitu sumbernya (al-Quran dan as-Sunnah) dan asasnya (akidah, syariat dan akhlak).
CIRI-CIRI TAMADUN
Kemajuan teknologi-besi,inovasi peralatan,matawang…
Sistem pemerintahan dan ekonomi-bina empayar,penggabungan perbandaran berdekatan,peningkatan hasil negara
Urbanisasi-pembentukan bandar baru
Organisasi sosial-sistem yang tersusun
Kepercayaan dan agama-dipengaruhi faktor agama
Tulisan dan bahasa-mempunyai sistem yang canggih
Budaya dan kesenian- mempengaruhi rakyat
MATLAMAT UMUM TITAS
Secara umumnya matlamat utama tamadun Islam ialah untuk mengangkat Islam sebagai al-Deen iaitu satu cara hidup yang lengkap kepada manusia. Ia juga akan memaparkan keadilan sistem pemerintahan Islam yang pernah ditegakkan pada zaman Nabi Muhammad SAW, Khulafa’ AR-Rashidin dan pada zaman pemerintahan Islam yang seterusnya. Keadilan sistem pemerintahan Islam pada zaman awal kebangkitan Islam dapat dibuktikan melalui fakta-fakta sejarah yang telah disepakati oleh sejarawan. Ciri-ciri ketamadunan Islam yang telah dipaparkan melalui sistem pemerintahan Islam daripada pelbagai zaman sewajarnya difahami dan dihayati oleh semua generasi umat Islam dan bukan Islam.
OBJEKTIF TITAS- Menyatupadukan rakyat Malaysia dan menerapkan nilai-nilai murni yang ada pada setiap tamadun di negara kita berteraskan tamadun Melayu.
- Meningkatkan persefahaman dan menimbulkan rasa hormat antara kaum di Malaysia.
- Membuka minda tentang Tamadun Dunia dan memahami aspek-aspek penting ketamadunan.
- Merintis jalan ke arah pemikiran global, kritis, rasional dan terbuka.
- Pendedahan fikiran ke arah toleransi, kasih sayang dan keamanan sejagat.
- Pengisian minda ke arah mencapai Wawasan 2020
Ulasan
Catat Ulasan